Grote behoefte aan energiecoaches, vrijwilligers springen bij voor gratis advies
Energiecoaches kunnen de vraag naar bespaaradviezen nauwelijks bijhouden. Daarom springen vrijwilligers massaal bij om het gat te dichten. Bij stichting !Woon hebben sinds de zomer al tachtig nieuwe vrijwilligers zich gemeld, in totaal werken er nu tweehonderd in de regio Amsterdam, Zaandam en Haarlem.
De vele nieuwsberichten over energiearmoede en -coaches werpen hun vruchten af voor het vrijwillige energieloket. Kelly Schwegler van Stichting !Woon begeleidt vrijwillige energiecoaches in Amsterdam, Zaandam en Zuid-Kennemerland en ziet de actualiteit terug in haar mailbox. “Na een stuk in het Parool hadden wij direct zeven aanmeldingen erbij.”
Die populariteit kunnen de bespaaradviesbureaus in heel Noord-Holland goed gebruiken. Annelotte Beenhakker van adviesbureau de Klimaatroute stelt dat de vraag naar energiecoaches groter is dan het aanbod. Ook bij de Fixbrigade in Zaanstad merken ze een enorme vraag. Afgelopen jaar hebben ze honderd huizen opgeknapt, deze maand kwamen daar 75 extra aanvragen bij.
Ook bij de vrijwillige brigade staat de lijn roodgloeiend, de wachttijd voor een gesprek met een coach loopt nu al op tot meer dan een maand. “In september belden zevenhonderd mensen voor een afspraak, in oktober gok ik dat dit boven de duizend zal liggen.”
Toevoeging aan betaalde krachten
De vrijwillige energiecoaches doen een belangrijke aanvulling op het werk van de betaalde krachten die de gemeenten inhuren. De betaalde krachten gaan langs wijken waar een grote behoefte is aan verduurzamingsmaatregelen, zoals wijken met slecht-geïsoleerde huizen ofveel energie-armoede, zo legt Beenhakker uit.
De vrijwilligers reageren daarentegen op aanvragen van mensen zelf. Schwegler: “Dat maakt het werk ook leuker. Huis aan huis gaan zonder afspraak levert soms afwijzingen of onbegrip op, terwijl de mensen die ons benaderen echt enthousiast zijn en graag willen verduurzamen.”
Dat past in het straatje van de vrijwillige coach. “Het zijn stuk voor stuk hele groene mensen”, aldus Schwegler. “Daarbuiten is het een diverse groep, de geboortejaren lopen van 1944 tot 2003, met mannen en vrouwen. Ze deden eerder vaak ander vrijwilligerswerk, als taalcoach of buddy.”
Krapte, behalve bij de energiecoaches
De nieuwe aanwas komt in een tijd van krapte op de vrijwilligersmarkt. Bij de Muidense brandweer hebben ze al een jaar lang een tekort en bij de museumvereniging zagen ze afgelopen jaren duizenden vrijwilligers vertrekken. Ook bij de Zaanse voedselbank zijn tijdens de coronacrisis vijftig van de 180 mensen gestopt.
Volgens deze verenigingen ligt dat vooral aan de coronacrisis. Veel vrijwilligers verloren het contact met hun vereniging, ze vonden een andere tijdsbesteding of ze zijn voorzichtiger geworden met groepen. Daarbij zien ze vrijwilligers vertrekken door een hoge leeftijd, terwijl er geen jonge vrijwilligers bijkomen.
Ook bij het populaire energieloket ging de coronacrisis niet geruisloos voorbij, zegt Schwegler. “Bij ons lag het ook stil. Er was niet veel te doen, huisbezoeken gingen niet door, maar we deden erg ons best om te zorgen dat vrijwilligers bleven.”
Zo konden vrijwilligers via videobellen bespaaradviezen blijven geven en online bijeenkomsten en cursussen bijwonen. “Toch zijn er bijvoorbeeld in de regio Zuid-Kennemerland toen wel meer mensen afgehaakt. Maar op het gehele plaatje is het ongeveer gelijk gebleven.”
Flexibel werk
Volgens Schwegler is het vrijwilligerswerk als energiecoach vooral door de flexibiliteit aantrekkelijk voor een brede groep mensen. “Je hoeft geen vaste dag iets te doen, je plant zelf een afspraak in en die afspraak kost meestal maar een uurtje. We gebruiken daarvoor een online agenda, dat past goed in deze tijd en dat kunnen mensen waarderen.”
Daarbij is het praktisch werk, waarmee coaches het gevoel hebben dat ze voor een huishouden het verschil kunnen maken. “De coaches mogen bijvoorbeeld al tijdens de afspraak iets van isolatiemaatregelen cadeau geven. Dat maakt het voor hen heel leuk, want mensen zijn altijd dankbaar.”
