De West-Friese kermis is meer dan alleen maar ‘stom bier zuipen’
West-Friese kermissen. Ze zijn een begrip in de regio en zorgen voor gefronste wenkbrauwen erbuiten. Waarom is de kermis nog altijd zo populair en wat is de betekenis voor het dorp? “Het wordt te gemakkelijk weggezet als een zuipfeest.”
“Mogguh, dames. Fris en fruitig?” Als mede-eigenaar van café ’t Centrum in De Weere verwelkomt Brian op ’t Veld opgewekt zijn klanten. Het is maandagochtend 11 uur als voornamelijk de jeugd uit het West-Friese dorp zich verzamelt voor een gezamenlijk ontbijt. Het is het startschot van de vierde en laatste dag van de kermis. De meeste hoofden zijn nog wazig van de vorige avond, het stemgeluid wordt ieder uur brozer. “We gaan vandaag de laatste paar procent energie eruit persen”, lacht Op ’t Veld.
Even verderop is zijn vader – Richard – is er maar druk mee. In een uur bakt hij 180 eieren. Zo’n 150 bezoekers schuiven aan, in een dorp van een kleine 900 inwoners. Onder hen burgemeester Gerard van den Hengel, samen met het college.
Mooie gesprekken
Een jaar na zijn aanstelling kent hij inmiddels het belang van de kermis. “De kermis is belangrijk, het hoort bij de identiteit van de samenleving. Het is een sociaal gebeuren, waar mooie gesprekken worden gevoerd en waar elkaar met een knipoog de waarheid wordt verteld. Als ik bij een echtpaar kom dat zestig jaar getrouwd is, hoor ik vaak dat ze elkaar op de kermis hebben ontmoet. Vaak in de zweefmolen, die is populair.”
Rond het café worden het hele weekend spelletjes gespeeld en is er live muziek. Een viswedstrijd, prutrace, een 18 min feest. Zomaar een greep uit de activiteiten. Even verderop draait de zweefmolen volop, zijn er happertjes en een schiettent. Vertier voor jong en oud. “De saamhorigheid, het feest met elkaar, dat is waar het om draait. Op de kermis lopen mensen van 8 tot 88 jaar”, zegt Op ’t Veld. “Dat maakt het zo mooi.”
Van den Hengel kent de vooroordelen die er zijn over het volksfeest. “Het wordt te gemakkelijk weggezet als een zuipfeest. Natuurlijk wordt er gedronken, en ook wel meer dan gemiddeld, maar er gebeuren ook mooie dingen, die heel waardevol zijn voor een samenleving. Mooie feesten, spelletjes, dansen, acts. Voor iedereen. Dat is prachtig.”
In pakweg Amsterdam wordt de West-Friese kermis – met slechts een enkele attractie – niet altijd begrepen. “Maar de mensen hier hebben misschien ook een ander beeld van Amsterdam.”
Eerste biertje
Even verderop waagt een bezoeker zich aan zijn eerste biertje van de dag. Smaken doet het nog niet echt, maar: “Als de eerste er in zit, dan gaan we er weer voor.” Hij prijst het sociale karakter van vier dagen feest in het dorp. “Voor de buitenwereld ziet het er vaak uit als stom bier zuipen, maar het is ook een groot moment om bij te praten met het hele dorp. Want wanneer heb je nu iedereen bij elkaar?”
Richard op ’t Veld is klaar met bakken en de koffie is op. Na het ontbijt is het tijd voor spelletjes. Daarna wordt de kermis afgesloten met live muziek. En daarna “Het is altijd super leuk als de kermis er is, maar het is ook mooi als het weer voorbij is”, zegt Brian op ’t Veld. “Dan kan ik wat uurtjes slaap inhalen.”
