Mensen die de wetenschap vertrouwen, zullen eerder valse beweringen geloven en verspreiden die wetenschappelijke referenties bevatten dan mensen die de wetenschap niet vertrouwen, zo blijkt uit een studie.
Mensen herinneren aan de waarde van kritische evaluatie vermindert het geloof in valse beweringen, maar hen herinneren aan de waarde van vertrouwen in de wetenschap doet dat niet.
“De kritische mindset maakt je minder goedgelovig.”
"We concluderen dat vertrouwen in de wetenschap , hoewel in veel opzichten wenselijk, mensen kwetsbaar maakt voor pseudowetenschap", schrijven de onderzoekers. "Deze bevindingen hebben implicaties voor de wetenschap in het algemeen en de toepassing van psychologische wetenschap om verkeerde informatie tijdens de COVID-19-pandemie te beteugelen."
"Mensen zijn vatbaar voor misleiding door de attributen van de wetenschap", zegt co-auteur Dolores Albarracín, professor aan de Universiteit van Pennsylvania. Ze zegt bijvoorbeeld dat COVID-19-vaccins het doelwit zijn geweest van valse beweringen dat ze verontreinigende stoffen of andere gevaarlijke ingrediënten bevatten. 'Het is bedrog, maar het is net doen alsof het wetenschappelijk is. Dus mensen die geleerd hebben om de wetenschap te vertrouwen en normaal ook de wetenschap vertrouwen, kunnen ook voor de gek gehouden worden.”
Albarracín, een sociaal psycholoog en directeur van de Science of Science Communication Division van het Annenberg Public Policy Center van de Universiteit van Pennsylvania, zegt: "Wat we nodig hebben, zijn mensen die ook kritisch kunnen zijn over informatie. Een kritische mindset kan je minder goedgelovig maken en ervoor zorgen dat je minder snel in complottheorieën gaat geloven.”
De studie, die Albarracín en collega's uitvoerden toen ze in haar voormalige functie aan de Universiteit van Illinois in Urbana-Champaign zat, verschijnt in het Journal of Experimental Social Psychology .
De 'kritische evaluatie'-mentaliteit
Voor het onderzoek voerden onderzoekers vier vooraf geregistreerde experimenten uit met online deelnemers. De onderzoekers creëerden twee fictieve verhalen: een over een virus dat is gemaakt als een biowapen, een weerspiegeling van beweringen over het nieuwe coronavirus dat COVID-19 veroorzaakt, en de andere over een ongefundeerde samenzweringstheorie over de effecten van genetisch gemodificeerde organismen of GGO's op tumoren.
De verzonnen verhalen bevatten verwijzingen naar wetenschappelijke concepten en wetenschappers die beweerden onderzoek te hebben gedaan naar het onderwerp of beschrijvingen van mensen die als activisten werden geïdentificeerd. Deelnemers aan elk experiment, variërend van 382 tot 605 mensen, werden willekeurig toegewezen om de wetenschappelijke of niet-wetenschappelijke versies van de verhalen te lezen.
Wat de onderzoekers ontdekten, was dat bij mensen die geen vertrouwen hadden in de wetenschap, de aanwezigheid van wetenschappelijke inhoud in een verhaal geen significant effect had. Maar mensen die wel meer vertrouwen in de wetenschap hadden, waren eerder geneigd de verhalen met wetenschappelijke inhoud te geloven en ze te verspreiden.
In het vierde experiment werden de deelnemers gevraagd om ofwel een "vertrouwen in de wetenschap" of een "kritische evaluatie"-mentaliteit te hebben. Degenen die voorbestemd waren om kritisch te zijn, waren minder geneigd de verhalen te geloven, ongeacht of de verhalen schijnbaar wetenschappelijke referenties gebruikten. "De kritische mindset maakt je minder goedgelovig, ongeacht het type informatie", zegt Albarracín.
"Mensen moeten begrijpen hoe wetenschap werkt en hoe de wetenschap tot haar conclusies komt", voegt Albarracín toe. “Mensen kunnen leren welke informatiebronnen ze moeten vertrouwen en hoe ze die informatie kunnen valideren. Het is niet alleen een kwestie van vertrouwen in de wetenschap, maar ook van het vermogen om kritischer te zijn en te begrijpen hoe je kunt controleren waar informatie echt over gaat.”
Vertrouwen in de wetenschap met 'gezonde scepsis'
De hoofdauteur van de studie, postdoctoraal onderzoeker Thomas C. O'Brien van de Universiteit van Illinois in Urbana-Champaign, voegt toe: "Hoewel vertrouwen in de wetenschap belangrijke maatschappelijke voordelen heeft, is het geen wondermiddel dat mensen zal beschermen tegen verkeerde informatie. Verspreiders van verkeerde informatie verwijzen vaak naar de wetenschap. Wetenschapscommunicatie kan mensen niet simpelweg aansporen om alles te vertrouwen wat naar wetenschap verwijst, en zou mensen in plaats daarvan moeten aanmoedigen om meer te weten te komen over wetenschappelijke methoden en manieren om kritisch om te gaan met kwesties die met wetenschappelijke inhoud te maken hebben.”
De onderzoekers concluderen: "Hoewel cynisme van de wetenschap rampzalige gevolgen kan hebben, suggereren onze resultaten dat pleitbezorging voor het vertrouwen in de wetenschap verder moet gaan dan wetenschappelijke labels, zich moet concentreren op specifieke kwesties, kritische evaluatie en de aanwezigheid van consensus onder verschillende wetenschappers…
“Het aanmoedigen van vertrouwen in het 'gezonde scepticisme' dat inherent is aan het wetenschappelijke proces, kan ook een cruciaal element zijn van bescherming tegen verkeerde informatie… Door mensen kennis te laten maken met het wetenschappelijke validatieproces en de motivatie om kritisch en nieuwsgierig te zijn, kan het publiek de middelen krijgen die verwerp rand maar gevaarlijke pseudowetenschap.”
De National Science Foundation, het National Institute of Drug Abuse en de National Institutes of Health steunden het werk.
Bron: Penn
Het bericht Vertrouwen in de wetenschap kan riskant zijn zonder kritische instelling verscheen eerst op Futurity .
