Dit artikel was oorspronkelijk te zien op High Country News.
Een dode zeehond spoelt aan in Noord-Californië. Raven en kalkoengieren pikken in zijn ogen en staart, maar ze zijn niet sterk genoeg om in het blubberige karkas te breken. Daarvoor hebben ze de hulp nodig van de grootste landvogel van het westelijk halfrond: de condor. Met veren zo lang als je dijbeen en het lichaamsgewicht van een menselijke kleuter, kan een condor een groot karkas vasthouden en erin scheuren met het koppel van zijn vleeshaakvormige snavel. Het lijkt misschien macaber vanuit een westers perspectief, maar condors ruimen op met een efficiëntie die andere dieren, inclusief mensen, niet kunnen evenaren. Het is een van de redenen waarom de Yurok-stam meer dan tien jaar heeft gewerkt om ze naar huis te brengen. Afgelopen zomer begon de Dixie Fire en schonk $ 200.000 aan het Yurok-condorrestauratieprogramma. Pacific Power, wiens moederbedrijf eigenaar is van de dammen in de Klamath-rivier waar de Yurok voor heeft gevochten, is ook betrokken. Dan zijn er lokale melkveehouders die doodgeboren kalveren doneren om de jongen te voeren. De stam benaderde zelfs houtbedrijven, hoewel volgens Mietz de houtkap en andere industrieën twee derde van de Redwood National en State Parks, die deel uitmaken van de voorouderlijke thuislanden van de Yurok, hebben beschadigd.
"Terwijl we dit landschap helen en de condors terugbrengen, en we de vorige majestueuze glorie van het sequoiabos beginnen te herstellen, genezen we ook de relatie met elkaar en herstellen we onze relatie met de oorspronkelijke inheemse bevolking," zei Mietz. "We volgen hun voorbeeld in het beheer van het park, om dit zeer beschadigde landschap te herstellen."
De stam en zijn partners bouwden de houder van zeecontainers, deels omdat ze vuurvast zijn. (In 2020 kostte een bosbrand in Californië 12 condors het leven.) De faciliteit is weggestopt op een discrete locatie en omgeven door een elektrisch hekwerk. Dit beschermt prooidieren niet alleen tegen rondzwervende roofdieren, maar ook tegen een goedbedoelend publiek, zei bioloog Chris West, de hoofdcondorprogrammamanager van de stam, terwijl hij een nog steeds rode vingerwond flitste waar een pittig jongetje een paar dagen eerder een hap nam.
Een mentorvogel – een 8-jarige volwassen condor, te herkennen aan zijn kale rode kop – vermengde zich met de adolescenten. "Als je gewoon een stel tieners in een gebied hebt gegooid en verwacht dat ze zich zouden gedragen, zou je op een gegeven moment een ouderling erin willen gooien om ze een beetje recht te trekken," legde West uit. "Dat is een beetje wat er aan de hand is met onze mentorvogel."
Condors zijn sociale dieren, met een letterlijke pikorde die andere, kleinere aaseters omvat. In het wild volgen de ouders van een condor hem om hem te leren; hier speelt de mentor die rol. Aas buiten het hok trekt kalkoengieren en raven aan, waardoor de condors kunnen wennen aan de dieren waarmee ze in het wild dineren.
De adolescenten, een vrouw en drie mannen, zijn 2 tot 3 jaar oud. Sommige kwamen uit in de Oregon Zoo, andere in het World Center for Birds of Prey in Boise. En na hun verblijf in Monterey moesten ze wennen aan het land van Yurok en een paar weken socializen voordat ze werden vrijgelaten. Er was geen haast, zei West. "We zijn op condortijd."
Volwassen condors planten zich langzaam voort en leggen om de twee jaar slechts één ei. En ze worden geconfronteerd met een uiterst dodelijke tegenstander. Loodvergiftiging door munitie, die heeft bijgedragen aan de achteruitgang van prooidieren, blijft hun grootste moordenaar, goed voor de helft van alle bekende sterfte aan wilde condors. Een stuk lood ter grootte van een speldenknop kan het krachtige maagdarmstelsel van Pregoneesh verlammen en een pijnlijke dood veroorzaken. "Er zijn aanwijzingen dat als we het loodprobleem zouden kunnen oplossen," zei Williams, "we mogelijk zouden kunnen stoppen met het beheren van condors."
"We zijn op condortijd."
Californië verbood loodmunitie in 2019. Toch stierven vorig jaar 13 condors in het wild aan loodvergiftiging. De stam reikte naar jagers met informatie over alternatieven, zoals koperen munitie. "Overal tussen 85% en 95% van de jagers die we spraken, kwamen naar onze evenementen en zeiden: 'Ik had geen idee, en natuurlijk zal ik overstappen op niet-lood'", zei Williams. "Dat verbaast me niet, omdat ik zelf jager ben en uit een jagende familie kom."
Jagers, zoals melkveehouders, nutsbedrijven, houthakkers en parkopzichters, lijken allemaal te willen dat Preygoneesh slaagt. Toch is het de leiding van de Yurok die deze onverwachte bondgenoten bij elkaar heeft gebracht in naam van vernieuwing.
Volgens Williams is de fundamentele bestaansreden van het Yurok-volk om de wereld vernieuwd en in evenwicht te houden. Ze zei dat preygoneesh een cruciaal onderdeel is van de 10-daagse Jump Dance van de Yurok, een wereldvernieuwingsceremonie waarbij gebruik wordt gemaakt van preygoneesh-veren en liedjes. Om de twee jaar, voor de negende volle maan, vasten en bidden, dansen en zweten de deelnemers. "We bidden voor onze rivier, we bidden voor onze stromen, we bidden voor onze zalm", vertelde voorzitter James aan HCN. "We bidden dat onze condor thuiskomt."
Op een ochtend begin mei liet de livestream van de Yurok zien hoe twee jonge kuikens naar de rand van de vrijgavedeur sprongen en met een vleugel langs een aaskarkas vlogen. Ze zullen hun mentale kaart rond deze locatie bouwen als een belangrijke plek om naar terug te keren voor eten en gezelligheid.
De stam zal niet stoppen met deze vier vogels: later dit jaar arriveert een nieuw cohort en West hoopt de komende 20 jaar vier tot zes vogels per jaar vrij te laten, 80 tot 120 vogels in totaal van deze plek.
“Onze gebeden worden verhoord. Ze komen nu naar huis,' zei James met een glimlach. “Het zou de kers op de taart zijn om te kunnen dansen en een condor over ons heen te laten vliegen. Het zal gebeuren.”
Het bericht Inside the Yurok Tribe's missie om ernstig bedreigde condors te laten gedijen verscheen eerst op Popular Science.
