Stilgehouden.nl

Amy (28) wil wel stemmen, maar weet niet hoe: “Moet simpeler worden uitgelegd”

Bron

Als de verkiezingen meer in jip-en-janneketaal zouden worden uitgelegd, dan zou het voor de 28-jarige Amy uit Den Helder een stuk makkelijker zijn om te stemmen. Nu snapt ze niet hoe het moet en waar het allemaal over gaat. En dus stemt ze liever helemaal niet. “Er worden bij het stemmen zoveel moeilijke woorden gebruikt, dat is voor mij niet te volgen.”

Amy heeft ernstige dyslexie, een kleine leerachterstand en een licht verstandelijke beperking die ze heeft opgelopen door zuurstoftekort bij haar geboorte. Daardoor zijn sommige dingen moeilijk voor haar, waaronder het stemmen. Ze heeft ooit één keer gestemd. “Maar het is voor mij eigenlijk te moeilijk om te begrijpen, dus dan laat ik het liever aan me voorbijgaan.”

Ze woont in een duur huurhuis en mag over drie weken in een kleiner, en vooral goedkoper, huis gaan wonen. “Ik ga er 400 à 500 euro in de maand op vooruit. Nu kan ik hooguit 20 euro per maand opzij leggen. En dan kan ik eindelijk een buffer opbouwen met spaargeld.” Ze staat vrijwillig onder bewindvoering en heeft een uitkering. Bij de voedselbank haalt ze eten. “Ik heb er tot en met juli recht op, maar ik ga ze wel laten weten dat mijn situatie verandert. Als ik er geen recht meer op blijk te hebben, heb ik liever dat ze er een ander gezin blij mee maken.”

 

Amy doet vrijwilligerswerk als verkeersregelaar op de voormalige rijkswerf Willemsoord en als barmedewerker in buurthuis De Beuk. “Ik kan niet langer dan drie uur achter elkaar werken, want dan trek ik de drukte niet meer en moet ik er een hele dag van bijkomen.”

Plaatjes

Maar ze heeft dus wel een mening. Zo zou ze willen dat er meer goedkopere huizen zijn, meer groen in de buurt en betere verbindingen van het openbaar vervoer (‘als ik naar familie in Den Haag ga, moet ik twee of drie keer overstappen, in plaats van met een rechtstreekse trein’). En ook zou ze willen dat de pensioenleeftijd niet verder wordt opgerekt. Maar op welke partij ze dan zou moeten stemmen, dat weet ze niet. “Ik merk dat er met mensen met een geestelijke beperking geen rekening wordt gehouden”, zegt Amy. “Het zou makkelijker zijn als met plaatjes wordt uitgelegd wat de bedoeling is. Zo is het voor mij allemaal niet te volgen.”

 

Er zijn wel organisaties die zich inzetten om de verkiezingen dichter bij de mensen te brengen. Denk daarbij aan ProDemos, Steffie en Stichting Prokkel. Steffie legt onderwerpen versimpeld uit, waaronder ook de verkiezingen en stemmen. Stichting Prokkel brengt mensen met en zonder een verstandelijke beperking bij elkaar en begon een paar jaar geleden met het initiatief van ‘inclusieve stembureaus’. Daarbij konden mensen met een beperking met een begeleider als vrijwilliger meehelpen op een stembureau. Dat was zo’n succes, dat het elk jaar groter wordt. Voor dit jaar doen zo’n 200 gemeenten mee en 300 ‘prokkelduo’s’.

Meer begrip

Het kreeg volgens Marian Geling van Stichting Prokkel veel positieve bijeffecten. “Je ziet dat mensen met een beperking meer geïnteresseerd zijn geworden in het democratische proces en dat ze eerder gaan stemmen. Maar ook de mensen om hen heen. Terwijl ze daarvoor niets met de verkiezingen hadden en het vooral lastig en ingewikkeld vonden. Bovendien hebben gemeenten nu ook gelijk meer zicht op wat deze mensen kunnen. Vaak zien mensen niet aan ze dat ze een beperking hebben. Er ontstaat meer contact en daarmee ook veel meer begrip.”

Juist dát is ook een van de doelen van Amy, daarom werkte ze graag mee aan dit interview. “Ze mogen zien dat wij ook gewoon kunnen functioneren, al is het soms met wat begeleiding.”

Bart Beekveld